‘Wij zijn de voorlopers van de nieuwe landbouwvisie van Carola Schouten!’ Deze enthousiaste reactie werd gegeven op de kennisdeelmiddag die Vruchtbare Kringloop Noord-Nederland maandag 10 september organiseerde voor Friese melkveehouders. Op het programma stond de invulling van het komende studiejaar, een terugblik naar de bereikte resultaten van afgelopen jaar, het adviesrapport van de commissie grondgebondenheid en een inleiding over precisielandbouw.

Het programma van afgelopen jaar stond in het teken van het gebruik van de KringloopWijzer als managementtool, bodem, ruwvoerwinning en bemesting. Deze thema’s zetten de deelnemers aan het denken over te nemen maatregelen op het eigen bedrijf. Gerjan Hilhorst, onderzoeker bij Wageningen UR heeft van afgelopen twee jaar de resultaten van de deelnemende melkveehouders toegelicht.

Resultaten

Hebben de maatregelen die VKNN-deelnemers hebben genomen, al aantoonbaar effect? Helaas, de dataset is te klein en de periode te kort om harde conclusies te kunnen trekken. Maar toch werden tijdens de kennisdeeldag in Nieuwehorne enkele opvallende zaken en leerpunten benoemd. Gerjan: “Het meest opvallend is de mate van het verlagen van het aantal stuks jongvee en de stijging van de melkproductie, dat heeft invloed gehad op veel resultaten. De stikstof en fosfaatexcretie is gedaald en ondanks een toename van de intensiteit is de ammoniakemissie gelijk gebleven en de broeikasgasemissie gedaald.” Ook werd door Gerjan inzichtelijk gemaakt dat de fosfaatonttrekking en bemesting nog niet in evenwicht zijn; dat is een uitdaging voor dit project. Verder complimenteerde Gerjan de melkveehouders met de toename van het aantal beweiders en het aantal uren dat beweid wordt. Die ligt 45% boven de weidepremie van 720 uur op jaarbasis.

Commissie Grondgebondenheid

Na zijn analyse van de KringloopWijzer-cijfers vertelde Gerjan over de inhoud van het Adviesrapport van de Commissie Grondgebondenheid. Daarin wordt gesteld dat een eiwitnorm voor grondgebondenheid de basis is voor een toekomstbestendige melkveehouderij. Wat betekent het advies van de commissie voor de VKNN-deelnemers? 72% van de Friese VKNN-deelnemers voldoet aan de 65% eiwit-norm. Deze norm is gebaseerd op eigen teelt en buurtaankoop (binnen een straal van 20 km aangekocht). De verschillen tussen bedrijven met dezelfde intensiteit zijn groot (tot wel 30%). Volgens Gerjan zijn er bedrijven die wel veel eiwit van eigen land, maar dat nog niet maximaal benutten waardoor ze kunnen besparen op krachtvoer. “Gewas produceren is één, maar van gewas melk maken is twee”, aldus Gerjan. Hoe je van geoogst eiwit melk kunt maken, komt komend studiejaar aan de orde, evenals onderwerpen als oogsten, voeding, bodem en inkuiltechnieken. “Als melkveehouder sta je zelf aan het stuur welke maatregelen je gaat nemen om voldoende ruwvoer van eigen land te halen en de mest van koeien optimaal te benutten. Iedere boer kiest zelf welke maatregel hem het best past. In plaats van boeren eenzelfde norm opleggen, is het beter om juist beloond te worden voor bedrijfsspecifieke aanpassingen.”

Carbon Footprint

De volgende spreker was Kees Magré, hij is studiegroepbegeleider van de kennisgroep melk en klimaat. Een belangrijk onderwerp binnen deze kennisgroep is de carbon footprint, ofwel de klimaatimpact die de melkveehouderij achterlaat. Kees vertelde de aanwezigen dat het klimaat verandert. In ‘Parijs 2015’ is afgesproken om de opwarming van de aarde te proberen te beperken tot maximaal 1,5-2 graden. Om dat te bereiken moet iedereen wat doen: overheden, bedrijven en burgers. “Bovendien verlangt de maatschappij de melkveehouders duurzamer te produceren. Daarom spelen zuivelverwerkers en hun afnemers in toenemende mate een sturende rol bij het terugdringen van broeikasgassen. Anderzijds bieden deze veranderingen ook kansen voor de zuivelsector.” Kees gaf een toelichting welke maatregelen bijdragen aan de reductie van broeikasgassen: vervangingsgraad van koeien verlagen, verhogen melkproductie per koe, klaver inzaaien en hierdoor minder kunstmest gebruiken, grasopbrengst verhogen en opwekken energie. “Je Carbon Footprint verlagen door het verhogen van de efficiëntie.” In het komende studiejaar van Vruchtbare Kringloop Noord Nederland staat dit onderwerp op de agenda.

Precisielandbouw

“De bodem is als een batterij: het heeft voeding nodig om te kunnen leveren.” Volgens loonwerker Thijssen, die als laatste optrad tijdens de kennisdeeldag, is dat de basis voor precisielandbouw. Christel Thijssen nam de aanwezigen mee naar hoe hij met behulp van een ebee drone een gras- of maisperceel in beeld kan brengen om vervolgens taak- en zaaikaarten te maken. Op het grasveld achter het Smulhuuske, de locatie waar de kennisdeeldag plaats vond, had hij samen met loonbedrijf de Samenwerking een opstelling van een machine voor het in één werkgang in de rij injecteren van drijfmest en maïs zaaien. Ook namen de aanwezigen gretig kennis van de kunstmeststrooier die met gps techniek uiterst nauwkeurig de kunstmest kan strooien.

Downloads

Klik hier voor het Adviesrapport van de Commissie Grondgebondenheid

Bekijk hier het filmpje over grondgebondenheid van de Duurzame Zuivelketen

Lees meer over carbon footprint.